拓展音标字母评估法(英語:Extended Speech Assessment Methods Phonetic Alphabet (X-SAMPA))是SAMPA的一種變體,最先於1995年由倫敦大學的語言學教授约翰·克里斯托弗·韦尔斯(John C. Wells)提出。X-SAMPA是為了統一各種SAMPA字母表而產生的,並且擴展至包含所有國際音標符號,能夠把所有音標轉寫成七位元的ASCII碼。
- 若原本的國際音標是沒有加上修飾的小寫字母,在X-SAMPA中則會使用相同的字母。
- X-SAMPA利用後加反斜線來修飾原符號,以便產生新的符號,例如O和O\代表了兩個不同的符號,兩者亦沒有任何關係。(請注意,一些人造語言創作者會感到使用星記號比使用反斜線更方便,例如O*)。
- X-SAMPA的附加符號均置於被修飾的字母之後。除了表示鼻化音的「~」、表示音節化(元音化)的「=」和表示卷舌化及R色彩元音的「`」以外,其他附加符號都必須用底線「_」來與字母聯結起來。
- 底線字母也可以用來表示國際音標中的聯結線。
- 數目字_1至_6均屬保留附加符號,以用來作為一種語言的聲調簡寫,例如普通話用「_1」表示「陰平聲」、「_2」表示「陽平聲」、「_3」表示「上聲」、「_4」表示「去聲」。
小寫符號[编辑]
大寫符號[编辑]
X-SAMPA |
IPA |
IPA(圖片) |
發音方法 |
例子
|
A |
ɑ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7b/Xsampa-A2.png) |
開後不圓唇元音 |
英語的father ["fA:D@(r\)](公认发音及 美國英語口音)
|
B |
β |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1a/Xsampa-B2.png) |
濁雙唇擦音 |
西班牙語的lavar [la"Ba4]
|
B\ |
ʙ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Xsampa-Bslash.png) |
雙唇顫音 |
聯想到語音的顫動("brrr")
|
C |
ç |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Xsampa-C2.png) |
清硬顎擦音 |
德語的ich [IC],英語的human ["Cjum@n](舌後音位使用[hj-])
|
D |
ð |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/Xsampa-D2.png) |
濁齒擦音 |
英語的then [DEn]
|
E |
ɛ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2a/Xsampa-E2.png) |
半開前不圓唇元音 |
法語的même [mEm],英語的met [mEt](公认发音及 美國英語口音)
|
F |
ɱ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Xsampa-F.png) |
唇齒鼻音 |
英語的emphasis ["EFf@sIs](要快一點的講,其他的則使用[Emf-])
|
G |
ɣ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Xsampa-G2.png) |
濁軟顎擦音 |
希臘語的γωνία [Go"nia],丹麥語的vælge ["vElG@]
|
G\ |
ɢ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Xsampa-Gslash.png) |
濁小舌塞音 |
因纽特语的nirivvik [niG\ivvik]
|
G\_< |
ʛ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/Xsampa-Gslash_lessthan.png) |
濁小舌內爆音 |
曼語的ʛa [G\_<a]
|
H |
ɥ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/Xsampa-H.png) |
唇硬顎近音 |
法語的huit [Hit]
|
H\ |
ʜ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6c/Xsampa-Hslash.png) |
清會厭擦音 |
|
I |
ɪ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6c/Xsampa-I2.png) |
次閉次前不圓唇元音 |
英語的kit [kIt]
|
I\ |
ɪ̵ or ɪ̈ |
|
次閉央不圓唇元音 |
波蘭語的ryba [rI\bA]
|
J |
ɲ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/Xsampa-J.png) |
硬顎鼻音 |
西班牙語的año ["aJo],英語的canyon ["k{J@n](舌後音位使用[-nj-])
|
J\ |
ɟ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/18/Xsampa-Jslash.png) |
濁硬顎塞音 |
匈牙利語的egy [EJ\]
|
J\_< |
ʄ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Xsampa-Jslash_lessthan.png) |
濁硬顎內爆音 |
信德语的ʄaro [J\_<aro]
|
K |
ɬ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3e/Xsampa-K2.png) |
清齒齦邊擦音 |
威爾斯語的llaw [KaU]
|
K\ |
ɮ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Xsampa-Kslash.png) |
濁齒齦邊擦音 |
|
L |
ʎ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/Xsampa-L2.png) |
硬腭邊音 |
意大利語的famiglia [fa"miLa],卡斯蒂利蘭語的llamar [La"mar],英語的million ["mIL@n] (舌後音位使用[-lj-])
|
L\ |
ʟ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7d/Xsampa-Lslash.png) |
軟顎邊近音 |
|
M |
ɯ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Xsampa-M.png) |
閉後不圓唇元音 |
中文的「思」 si [sM],韓語的 으(eu)
|
M\ |
ɰ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Xsampa-Mslash.png) |
軟腭近音 |
西班牙語的fuego ["fweM\o]
|
N |
ŋ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Xsampa-N2.png) |
軟腭鼻音 |
英語的thing [TIN]
|
N\ |
ɴ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Xsampa-Nslash.png) |
小舌鼻音 |
日語的san [saN\]
|
O |
ɔ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/Xsampa-O2.png) |
半開後圓唇元音 |
英國英語的thought [TO:t],美國英語的off [O:f]
|
O\ |
ʘ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Xsampa-Oslash.png) |
雙唇搭嘴音 |
|
P (or v\) |
ʋ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Xsampa-Porvslash.png) |
唇齒近音 |
荷蘭語的west [PEst]/[v\Est],英語音位的同位異音/r\/
|
Q |
ɒ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/Xsampa-Q.png) |
開後圓唇元音 |
英國英語的lot [lQt]
|
R |
ʁ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/13/Xsampa-R2.png) |
濁小舌擦音 |
德語的rein [RaIn]
|
R\ |
ʀ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Xsampa-Rslash.png) |
小舌顫音 |
法語的roi [R\wa]
|
S |
ʃ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Xsampa-S2.png) |
清齦後擦音 |
英語的ship [SIp]
|
T |
θ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/Xsampa-T2.png) |
清齒擦音 |
英語的thin [TIn]
|
U |
ʊ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Xsampa-U2.png) |
次閉次後圓唇元音 |
英語的foot [fUt]
|
U\ |
ʊ̵ or ʊ̈ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Xsampa-Uslash.png) |
次閉央圓唇元音 |
英語的 euphoria [jU\"fO@r\i@]
|
V |
ʌ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/46/Xsampa-V.png) |
半開後不圓唇元音 |
公认发音英語的strut [str\Vt]
|
W |
ʍ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Xsampa-X.png) |
清唇軟顎擦音 |
蘇格蘭與的when [WEn]
|
X |
χ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Xsampa-x2.png) |
清小舌擦音 |
克拉蘭語的sχaʔqʷaʔ [sXa?q_wa?]
|
X\ |
ħ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Xsampa-Xslash.png) |
清咽擦音 |
阿拉伯語的<ح>ha’ [X\A:]
|
Y |
ʏ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/Xsampa-Y2.png) |
次閉次前圓唇元音 |
德語的hübsch [hYpS]
|
Z |
ʒ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Xsampa-Z2.png) |
濁後齦擦音 |
英語的vision ["vIZ@n]
|
其它符號[编辑]
X-SAMPA |
IPA |
IPA(圖片) |
發音方法 |
例子
|
. |
. |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Xsampa-fullstop.png) |
音節中斷處(句點) |
|
" |
ˈ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Xsampa-doublequotes.png) |
第1重音 |
|
% |
ˌ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/Xsampa-percentage.png) |
第2重音 |
|
' (or _j) |
ʲ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/93/Xsampa-%27or_j.png) |
顎音化 |
|
: |
ː |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Xsampa-colon.png) |
長音 |
|
:\ |
ˑ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/Xsampa-colonslash.png) |
半長音 |
爱沙尼亚语不同3個元音長度
|
- |
|
|
分隔號 |
|
@ |
ə |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a8/Xsampa-at.png) |
中央元音 |
英語的arena [@"r\i:n@]
|
@\ |
ɘ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Xsampa-atslash.png) |
半閉央不圓唇元音 |
派西語的kɘ̄ɾɘ [k@\_M4@\_M]
|
{ |
æ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Xsampa-leftcurly.png) |
次開前不圓唇元音 |
英語的trap [tr\{p]
|
} |
ʉ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Xsampa-rightcurly.png) |
閉央圓唇元音 |
瑞典語的sju [x\}:];澳洲英語的/新西蘭英語的boot [b}:t]
|
1 |
ɨ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Xsampa-1.png) |
閉央不圓唇元音 |
中文的「施」 shi [s`1],威爾斯語的tu [t1],美國英語的roses ["r\oUz1z]
|
2 |
ø |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/84/Xsampa-2.png) |
半閉前圓唇元音 |
丹麥語的købe ["k2:b@],法語的deux [d2]
|
3 |
ɜ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9d/Xsampa-3.png) |
半開央不圓唇元音 |
英語的nurse [n3:s] (公认发音)或是[n3`s](美國英語口音)
|
3\ |
ɞ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/Xsampa-3slash.png) |
半開央圓唇元音 |
愛爾蘭語的tomhail[t3\:l']
|
4 |
ɾ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ef/Xsampa-4.png) |
齒齦閃音 |
西班牙語的pero ["pe4o],美國英語的better ["bE4@`]
|
5 |
ɫ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Xsampa-l_eor5.png) |
軟腭音齒齦邊近音;參見_e |
英語的milk [mI5k]
|
6 |
ɐ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Xsampa-6.png) |
次開央元音 |
德語的besser ["bEs6],澳洲英語的mud [m6d]
|
7 |
ɤ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/Xsampa-7.png) |
半閉後不圓唇元音 |
爱沙尼亚语kõik [k7ik],越南語的mơ [m7_M],中文的「歌」ge [k7]
|
8 |
ɵ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/Xsampa-8.png) |
半閉央圓唇元音 |
瑞典語的buss [b8s]
|
9 |
œ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Xsampa-9.png) |
半開前圓唇元音 |
法語的neuf [n9f],丹麥語的drømme [dR9m@]
|
& |
ɶ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Xsampa-amper.png) |
開前圓唇元音 |
瑞典語的skörd [x\&d`]
|
? |
ʔ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Xsampa-questionmark.png) |
喉塞音 |
丹麥語的stød [sd2?],考克尼英語的bottle ["bQ?l]
|
?\ |
ʕ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Xsampa-qmarkslash.png) |
濁咽擦音 |
阿拉伯語的 ع (`ayn) [?\Ajn]
|
* |
|
|
沒有定義的跳脫記號, SAMPA的"連結符號" |
|
/ |
|
|
不確定法語母音 |
|
< |
|
|
開始非分段註記 (例:SAMPROSA) |
|
<\ |
ʢ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Xsampa-lessthanslash.png) |
濁會厭擦音 |
|
> |
|
|
結束非分段註記 |
|
>\ |
ʡ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/Xsampa-greaterthanslash.png) |
會厭塞音 |
|
^ |
↑ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/Xsampa-hat.png) |
音位升階 |
|
! |
↓ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Xsampa-exclamation.png) |
音位降階 |
|
!\ |
ǃ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Xsampa-exclamationslash.png) |
後齒齦吸氣音 |
|
| |
| |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Xsampa-bar.png) |
小(韻腳)群組 |
|
|\ |
ǀ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Xsampa-barslash.png) |
齒吸氣音 |
|
|| |
‖ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1c/Xsampa-doublebar.png) |
大(音調)群組 |
|
|\|\ |
ǁ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Xsampa-doublebarslash.png) |
齒齦邊吸氣音 |
|
=\ |
ǂ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Xsampa-equalsslash.png) |
硬腭吸氣音 |
|
-\ |
‿ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c6/Xsampa-dashslash.png) |
联诵 |
|
附加符號[编辑]
X-SAMPA |
IPA |
IPA(圖片) |
發音方法
|
_" |
̈ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Xsampa-_doublequotes.png) |
央元音化
|
_+ |
̟ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ef/Xsampa-_plus.png) |
前元音化
|
_- |
̠ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/48/Xsampa-_minus.png) |
後元音化
|
_/ |
ˇ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Xsampa-_slash.png) |
上升調
|
_0 |
̥ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Xsampa-_0.png) |
清音
|
_< |
|
|
內爆音(IPA內爆音使用不同的符號)
|
= (or _=) |
̩ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dc/Xsampa-equalsor_equals.png) |
音節文字
|
_> |
ʼ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Xsampa-_greaterthan.png) |
喉輔音
|
_?\ |
ˤ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Xsampa-_questionslash.png) |
咽音化
|
_\ |
ˆ |
|
下降調
|
_^ |
̯ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4f/Xsampa-_hat.png) |
非音節
|
_} |
̚ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/Xsampa-_rightcurly.png) |
非開放塞音
|
` |
˞ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/19/Xsampa-%27rhino.png) |
R色彩元音,捲舌子音(IPA子音使用不同的符號,參見t`例子)
|
~ (or _~) |
̃ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/41/Xsampa-tildor_tild.png) |
鼻音化
|
_A |
̘ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Xsampa-_A.png) |
先舌根音
|
_a |
̺ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Xsampa-_a2.png) |
舌尖音
|
_B |
̏ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/Xsampa-_B.png) |
額外低調
|
_B_L |
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/Xsampa-_B_L.png) |
低升調
|
_c |
̜ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Xsampa-_c.png) |
少圓唇
|
_d |
̪ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Xsampa-_d.png) |
齒音
|
_e |
̴ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/Xsampa-_e.png) |
軟顎音化或者咽音化;另參見5
|
<F> |
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/28/Xsampa-ltFgt.png) |
全降調
|
_F |
̂ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Xsampa-_F.png) |
高降調
|
_G |
ˠ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Xsampa-_G.png) |
軟顎音化
|
_H |
́ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9e/Xsampa-_H.png) |
高平調
|
_H_T |
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Xsampa-_H_T.png) |
高升調
|
_h |
ʰ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/Xsampa-_h.png) |
送氣音
|
_j (or ') |
ʲ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/93/Xsampa-%27or_j.png) |
顎音化
|
_k |
̰ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/68/Xsampa-_k.png) |
輾軋音
|
_L |
̀ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ca/Xsampa-_L.png) |
低平調
|
_l |
ˡ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c6/Xsampa-_l.png) |
邊音除阻
|
_M |
̄ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Xsampa-_M.png) |
中平調
|
_m |
̻ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Xsampa-_m.png) |
舌端音
|
_N |
̼ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Xsampa-_N.png) |
舌唇音
|
_n |
ⁿ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Xsampa-_n2.png) |
鼻音除阻
|
_O |
̹ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Xsampa_O.png) |
圓唇元音
|
_o |
̞ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Xsampa-_o.png) |
降低音
|
_q |
̙ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a0/Xsampa-_q.png) |
縮舌根音
|
<R> |
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Xsampa-ltRgt.png) |
全升調
|
_R |
̌ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Xsampa-_R.png) |
升調
|
_R_F |
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Xsampa-_R_F.png) |
升降調
|
_r |
̝ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/Xsampa-_r.png) |
升高音
|
_T |
̋ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/13/Xsampa-_T.png) |
額外高調
|
_t |
̤ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Xsampa-_t.png) |
氣息音
|
_v |
̬ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Xsampa-_v.png) |
濁音
|
_w |
ʷ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/40/Xsampa-_w.png) |
唇音化
|
_X |
̆ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Xsampa-_X.png) |
額外促音調
|
_x |
̽ |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Xsampa-_x.png) |
中央音化
|
輔元音圖表[编辑]
- 劍形符號(†)所標記的這些IPA符號最近都已被加進到Unicode里。從2008年4月起,在唇齒閃音的表示上,是由IPA右勾的v符號來表示:
。實際上在X-SAMPA里並不存有一個專用的唇齒閃音符號。
協同發音
|
W
|
清唇軟顎近音
|
w
|
濁唇軟顎近音
|
H
|
濁唇硬顎近音
|
s\
|
清硬顎化後齒齦(齒齦-硬顎)擦音
|
z\
|
濁硬顎化後齒齦(齒齦-硬顎)擦音
|
x\
|
清"硬顎-軟顎"擦音
|
外部連結[编辑]
|
---|
| | | |
---|
| 肺部气流音
|
當符號成對出現時,左邊的是清音,右邊的是濁音。陰影區域表示被認為是不可能的發音。
| |
| | |
|